Muội nồi là gì? Muội nồi có tác dụng gì và những lưu ý khi sử dụng

Hiện nay đời sống được nâng cao, con người dần quên lãng với Muội Nồi bởi vì sử dụng khí đốt là ga là chính. Nhưng một số vùng nông thôn vẫn còn sử dụng cây củi, rơm rạ để đốt nấu bếp. Và thay vào đó rất ít người biết đến công dụng của nhọ nồi (muội nồi), vì vậy hôm nay Đông Y Lợi An sẽ giải thích cho các bạn biết về chúng và những bài thuốc từ muội nồi.

Bạn đang xem: Muội nồi là gì? Muội nồi có tác dụng gì và những lưu ý khi sử dụng

MUỘI NỒI (NHỌ NỔI) là gì

Muội nồi là chất mịn màu đen bám ở mặt ngoài đáy nồi (là muội than bám ở nồi), một số vùng miền còn gọi là nhọ nội, lọ nồi, lọ nghẹ, bách thảo sương, táo đột mặc, ngạch thương mặc.

Khi làm thuốc chỉ chọn dùng ở thứ gang nồi chảo đun nấu bằng củi, lá cây hoặc rơm cỏ, không dùng muội ở nồi đun bằng than đá, than nhân tạo, dầu hỏa, gas, điện, nhựa hay chất dẻo phế thải.

Không lấy muội than ở những chảo, nồi bị cháy khét.

Tên khoa học của muội nồi: Pulvis fumicarbonisatus

Để lấy thuốc này bạn có thể cạo ở đáy nồi hoặc chiếc xoong thường dùng trong nấu ăn với củi, rơm. Theo Đông y, bộ phận được lấy ở đáy của nồi để thổi thức ăn là có chất lượng cao nhất.

Khi cạo muội nồi lưu ý không bị lẫn tạp chất mà phải đen đậm. Tiếp theo cho vô cối xay, nghiền nhuyễn và lọc lấy bột nhão. Bỏ vô một chiếc lọ sạch bịt chặt miệng bình rồi cất chỗ khô ráo sẽ không bị nấm mốc hay hỏng hóc.

Một số tài liệu ghi chép muội nồi hay còn gọi là Bách thảo sương. Sở dĩ có tên gọi này vì nhọ nồi được tạo khi đốt cả hàng trăm thứ cây củi, rơm rạ bám muội lên đít nồi (bách thảo). Khi bám với số lượng lớn nó chuyển hóa thành bột dính xung quanh thành ngoài của nồi và đít nồi như những giọt sương (sương). Như vậy cái tên Bách thảo sương được ra đời.

Tác dụng của muội nồi (nhọ nồi) chữa bệnh

Theo các tài liệu cổ, muội nồi (bách thảo sương) vị cay, tính ấm, có tác dụng cầm máu, giúp tiêu hóa và giải độc.

Các trường hợp áp dụng:

a) Muội nồi chữa chảy máu (do bị thương hoặc nhiệt gây chảy máu cam, chảy máu răng): Dùng muội nồi nghiền mịn, rắc hoặc thổi vào vết thương.

b) Muội nồi chữa phụ nữ băng huyết: Nếu không có điều kiện cấp cứu thì cạo ngay 1 muỗng (thìa canh) muội nồi khuấy với nước lạnh cho uống. Rồi đem đến cơ sở y tế gần nhất để đề phòng.

c) Muội nồi Chữa Đi tả, đi lỵ: Muội nồi 8g uống với nước cháo nóng hoặc nước cơm nóng, ngày 2 lần.

d) Muội nồi Chữa Trẻ bị chốc đầu: Muội nồi vừa đủ, trộn với mỡ heo bôi lên chỗ lở đã được rửa sạch.

e) Trị chứng Điếu thử: Điếu thử là bệnh làm rỉ nước vàng trên da, vùng bị sưng sẽ mọc lên bằng cám gạo nếp. Có thể dùng ít bột bách thảo sương đem nấu chung với 3 bát nước và dùng nước này bôi lên chỗ da bị thương, thực hiện 3 – 4 lần trong ngày;

f) Điều trị tắc mũi họng: Dùng thuốc trúc linh hoàn là bột bách thảo sương pha với nước đem nghiền lấy dạng bột mịn rồi nặn thành những miếng tròn có kích thước bằng bông hoa. Mỗi ngày dùng 1 lần;

g) Trị rụng tóc, nhức đầu, da đầu nứt nẻ: Dùng một lượng bột bách thảo sương tuỳ theo diện tích vùng da bị tổn thương và hoà chung với mỡ lợn rồi bôi 1 phần mỏng trên khu vực bị rụng tóc, hói đầu, mụn nhọt.

h) Chữa bệnh chân tay lạnh giá, tê liệt: Dùng 6g bột bách thảo sương, hoà với nước lọc nấu lên cho ấm và uống. Cùng với đó là châm cứu tại các huyệt bách phong và trung tràng để tăng tác dụng của bài thuốc;

i) Chữa ho ra máu hoặc ói ra máu vì uống rượu: Người đang thổ huyết nên dùng bách thảo sương theo 1 trong 2 cách là cùng

– Cách 1: Uống phối hợp 6g bột bách thảo sương với 1 cốc nước ấm, dùng 1 lần/ngày cho tới lúc khỏi ho ra máu và ói ra máu;

– Cách 2: Sử dụng 15g bách thảo sương với 90g hoè khô. Hoè khô tán bột mịn và hoà đều với bách thảo sương rồi cho vô lọ sạch. Mỗi lần dùng 6g bột thuốc uống với nước nấu từ rễ cây.

Cách bào chế Bách thảo sương từ gang nồi

Cạo lấy hết cặn đen ở phía ngoài lòng nồi, thành ngoài nồi trước khi lấy ra phải thổi thật sạch chất bẩn không liên quan. Sau đó tiến hành lọc sạch tạp chất rồi thuỷ phi (thuỷ phi là dụng cụ lấy thuốc tạo nên, thì cho bột thuốc vô chiếc tô sành, đổ nước vào giã thật nhuyễn, lại pha thêm nước lần nữa, khuấy nhanh tay, chắt bớt nước các loại lên trên và phơi để ráo) .

Khi dùng vô thuốc thang cần lưu ý bỏ vào bao vải đỏ để bột thuốc không còn xen vào giữa những loại thuốc kia và cũng giảm thiểu số lượng thuốc tiêu thụ. Dược liệu nếu sử dụng làm hoàn viên có thể kết hợp với nhiều thuốc khác để tạo bột.

Lưu ý khi dùng Bách Thảo Sương

Tuy muội nồi có sự lành tính nhưng cần phải kiểm chứng bằng khoa học lâm sàng, các bài thuốc trên chỉ theo dân gian khả năng chữa bệnh tùy theo cơ địa thể trạng còn mốt số bệnh khác kèm theo. Nên cần hỏi ý kiến của những thầy thuốc chuyên ngành trước khi sử dụng và tới bệnh viện kiểm tra sức khỏe của bạn.

Đối với người bị thương nặng, hoặc người phụ nữ có cơ địa nhạy cảm hay đang mang thai và con nhỏ nên lưu ý khi dùng.

Những phương thuốc bằng tro nồi thường không có hiệu quả ngay khi sử dụng. Một khi đã quyết định dùng cần phải tuân thủ theo một giai đoạn cụ thể.

Bách thảo sương cũng có thể gây lẫn lộn với bồ hóng (mồ hóng, ô long môn). Đây là một loại thảo dược có màu sắc đen hay nâu và không mịn màng, thường nằm trên mái bếp lâu năm.

Trên đây chúng tôi vừa chia sẻ đến các bạn hiểu rõ hơn về Muội Nồi và một số tác dụng của chúng, hy vọng sẽ giúp ích.

Tác giả: dongyloian