Bệnh loét sâu quảng: Nguyên nhân, triệu chứng, chẩn đoán và điều trị

Bệnh loét sâu quảng còn gọi là bệnh loét chân nhiệt đới (Tên khoa học là Tropical Phagedena). Đó là bệnh loét chân ở bệnh nhân không có tiền căn hộ động tĩnh mạch, có đặc điểm diễn tiến theo 2 thời kỳ :

– Cấp tính: loét chân lan rộng rất nhanh chóng.

– Thời kỳ mãn tính: nếu không chữa trị kịp thời bệnh sẽ kéo dài năm này sang năm khác, trong lúc đó sự lở loét không bao giờ thuyên giảm, có thể trở thành ác tính.

Nguyên nhân gây ra bệnh loét sâu quảng

Bệnh loét sâu quảng nguyên nhân do nhiều yếu tố, nhưng dưới đây là 5 nguyên nhân chủ yếu gây ra bệnh.

1) Môi trường: Vùng nhiệt đới, vùng khí hậu nóng, ẩm ướt, loét chân sâu quảng thường gặp ở vùng phù sa, ít gặp ở vùng rừng núi, và thường xảy ra vào mùa mưa nhất là những người làm việc suốt ngày ngâm chân dưới đất bùn.

2) Điều kiện vệ sinh: Loét chân sâu quảng thường xảy ra ở người di chân không, quần ngắn trên đầu gối và thiếu vệ sinh thân thể hàng ngày.

3) Ngõ vào của vi trùng: Vi trùng xâm nhập do trầy sát, chấn thương hoặc viêm da mủ. Trong 95% trường hợp loét đều ở cẳng chân, nơi mà mọi chấn thương có thể xảy ra. Loét sâu quảng thường là biến chứng của các vết thương dập (contusion) còn ở những vết thương do vật bén như dao cắt thì ít bị.

4) Yếu tố dinh dưỡng:

– Thiếu chất đạm: Do ăn uống thiếu thốn, thức ăn chỉ chứa chất bột, đường thường dễ bị loét sâu quảng hơn người bình thường khi bị thương ở cẳng chân.

– Do thiếu vitamin C và A.

5) Chức năng vi trùng: Có thể thấy hỗn hợp vi trùng thoi (Bacteroides fusiformis) với xoắn trùng (Borrella) cộng thêm vi trùng sinh mủ và vi trùng kỵ khí làm tăng nguy cơ chuyển sâu quảng.

Bạn đang xem: Bệnh loét sâu quảng chẩn đoán và điều trị như thế nào

Triệu chứng lâm sàng của loét sâu quảng

A) Triệu chứng ở giai đoạn cấp tính :

Khởi đầu là vết trầy lở da do chấn thương hay côn trùng cắn, phần lớn các vết thương nằm 1/3 dưới cẳng chân hoặc bàn chân. Số lượng thương tổn thường là 1, tuy không hiếm trường hợp có nhiều thương tổn.

Ban dầu nổi lên một vết sẩn, dần dần biến thành một mụn mủ rất đau, chung quanh có một vùng đỏ hơi tẩm nhuận. Mụn mủ dập và hoại tử các mô, từ đó xuất hiện nhanh chóng 1 sự lở loét ăn rộng và sâu, bề mặt có thể đóng mày đỏ hoặc có màng giả.

Trong trường hợp điển hình, vết loét có hình tròn giới hạn bởi một bờ rất rõ, có viền cứng và thường tróc (undermined), chung quanh chỗ loét là vùng phù cục bộ, có thể có chất nước nhờn màu hơi đỏ.

Sau nhiều cơn bộc phát, loét sâu quảng có thể làm hoại tử các tế bào để lộ ra các gân và làm một mùi hôi thối xông ra.

Xem thêm: Bệnh Ghẻ Cóc: Triệu chứng, chấn đoán, nguyên nhân và điều trị

B) Triệu chứng ở giai đoạn mẫn tính:

Dần dần với thời gian loét sẽ ăn rộng ra, bờ rõ rất cứng, chung quanh da có màu nâu sẫm và cứng giống như trong bệnh cứng da. Đáy sạch và nổi lên nhiều u nhú giả ung thư. Hy vọng lành bệnh rất ít.

Sự tiến triển của bệnh loét sâu quảng

Bệnh không có khuynh hướng lành một cách tự nhiên. Giai đoạn mãn tính bệnh tiến triển chậm, lan rộng từ từ, ở giữa chỗ loét có nhiều u nhú rất dễ chảy máu.

Vì thế 1 sự va chạm hay chấn thương nhẹ cũng có thể làm cho loét thêm.

Bệnh nhân gầy ốm và có khi đi đứng khó khăn hay không đi được nữa. Có trường hợp loét chân ăn sâu tới bao cơ, gân và tới xương. Trong lúc bệnh nhân gắng sức để đi xương có thể bị gãy.

Những biến chứng nguy hiểm của loét sâu quảng

A) THƯƠNG TỔN XƯƠNG KHỚP:

Nhìn thấy trên phim X quang sau nhiều năm tiến triển.

1) Viêm vỏ xương: Khi quan sát trên phim X Quang cho thấy hình dạng răng cưa nằm ở gần chỗ loét. Sau nhiều năm xương sẽ bị biến dạng, thân xương to, bờ mờ có nhiều u bướu.

2) Viêm khớp xương: Khớp cổ chân bị cứng, ít đau và không bao giờ hồi phục được. Cuối cùng bệnh nhân đi chân vẹo.

3) Viêm dây chằng liên xương:

B) Biến chứng hóa ác bệnh:

Tất cả những loét chân lâu năm đều có thể hóa ác, thường là một ung thư biểu mô tế bào gai. Nghi hóa ác trong trường hợp sau :

1) Khi thấy trên chỗ loét mọc lên nhiều mảng thịt cứng, dễ chảy máu.

2) Bờ vết loét to dần, cứng, dỗ chảy máu.

3) Trên phim X quang thấy vỏ xương bị gãy.

4) Có hạch phụ cận. Di căn vào nội tạng rất hiếm. Sự hóa ác có thể xảy ra trên một bệnh nhân trẻ 30-45 tuổi. Nếu nghi hóa ác, phải sinh thiết và chữa trị bằng giải phẫu.

Các phương pháp chẩn đoán bệnh loét sâu quảng

A)  CHẨN ĐOÁN XÁC ĐỊNH DỰA TRÊN :

– Màng giả.

– Nước vàng nhiều và mùi hôi thối là yếu tố quan trọng để chẩn đoán.

– Loét chân sau một thời gian chấn thương ở người suy dinh dưỡng.

– Loét rất đau và lan rộng một cách mau chóng.

B)  CHẨN ĐOÁN PHÂN BIỆT :

1) Loét chân nhiễm trùng :

1.1. Nhiễm trùng cấp tính:

Các vết loét thường bị bội nhiễm sưng đau và có mủ nhiều nhưng lành bệnh nhanh khi điều trị chống vi trùng.

1.2. Nhiễm trùng mãn tính:

– Loét do ghẻ cóc: Do xoắn trùng Treponema pertenue, thường gặp ở miền Trung nước ta, loét u nhú và xương quyển cong như lưỡi gươm. Phản ứng huyết thanh giang mai thường dương tính.

– Loét do giang mai: Là thương tổn gôm dẫn đến loét, thuộc thời kỳ thứ ba. Không có hạch. Phản ứng huyết thanh thường dương tính.

– Loét lao: Một vết loét có viền bờ đỏ tím, bờ tróc, nhiều lỗ dò. Phản ứng lao tố dương tính.

– Loét do phong ở các điểm tựa của bàn chân, ngón cái và gót. Bệnh nhân mất cảm giác và dây thần kinh to.

2)  Loét tuần hoàn :

– Thường là do giãn tĩnh mạch, khởi sự từ một chấn thương làm đứt tĩnh mạch nông. Vết loét có bờ hình đa cung, do nhiều vết loét nhỏ gộp lại, dáy đô sạch láng.

– Loét chân do động mạch ít gặp. Những triệu chứng của viêm nghẽn động mạch là bắt mạch không nhảy. Đầu chi lạnh và xanh.

3) Loét nhân tạo :

Do đắp lá cây, đắp thuốc, hoặc những người cố ý tạo ra bằng những dụng cụ sắc bén để đòi tiền bảo hiểm xã hội hay đổ trốn nghĩa vụ quân sự. Loét sạch có bờ sắc cạnh hay đường thẳng.

Một số phương pháp điều trị loét sâu quảng

Phải nghỉ ngơi trên giường, bớt đi lại.

A) ĐIỀU TRỊ BẰNG THUỐC :

1) Điều trị tại chỗ: Nhỏ giọt liên tục trên vết thương bằng nước Dakin, nước muối hay các dung dịch sát trùng, có thể ngâm chân ngày 2 lần trong thuốc tím pha loãng 1/10.000.

2) Điều trị tổng quát: Chế độ ăn nhiều chất đạm, cho nhiều vitamin. Cho kháng sinh theo kháng sinh đồ.

B) PHƯƠNG PHÁP PHẪU THUẬT

Giải phẫu tất cả các loét chân mà thuốc men như trụ sinh, sinh tố không điều trị được và tất cả các loét chân nghi ngờ hóa ác.

Trong phương pháp giải phẫu nếu làm điện đông chỗ loét, phải đốt cho thật sạch và để hở, tử từ mô hạt mọc lên và sẽ làm cho vết thương đầy trở lại.

Giải phẫu có thể cắt bằng dao thường và sau đó ghép da.

Giải phẫu các trường hợp đã biến thành ung thư và nếu giải phẫu sớm cũng có kết quả tốt. Nếu vết loét ác tính ăn tới xương phải cắt cụt chân. Nếu có hạch phải nạo hạch và xạ trị.

Các biện pháp phòng ngừa

Phòng bệnh là quan trọng hơn hết, vệ sinh thân thể hằng ngày, sát trùng tất cả những vết thương dù nhỏ đến đâu là những điều rất quan trọng.

Cần thiết nâng đỡ cơ thể, đặc biệt là tăng cường chất đạm và sinh tố để tăng cường sức đề kháng chống nhiễm trùng.

Trên đây là bài chia sẻ về bệnh loét sâu quảng, hy vọng sẽ hữu ích cho mọi người. Tuy đây là bệnh hiếm gặp nhưng đừng có chủ quan. Nếu có gì thắc mắc xin vui lòng liên hệ chúng tôi, chúng tôi sẽ tư vấn giúp bạn.
Website: https://dongyloian.com/

Chuyên mục: Bệnh ngoài da